Abdülmecid'in İrlanda halkına yaptığı yardım

Osmanlı arşivinde 'İrlanda'ya yardım' belgesi!

Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Başkanlığı’nda yer alan ve Padişah Abdülmecid’e hitaben yazılan 1847 tarihli mektup… 

İrlandalılar, ülke tarihinde acılı izler bırakan; 1845-1849 yılları arasında yaklaşık bir milyon kişinin ölümüne, bir milyon kişinin de başka ülkelere göç etmesine neden olan “Büyük Kıtlık”

Başkent Dublin’in kuzeyindeki 32.000 nüfuslu Drogheda kentinin ve bu kentin 1919′da kurulan, 2007′de ilk kez lig şampiyonluğunu kazanan futbol takımı Drogheda United’ın sembolünün ay yıldız olması da “Büyük Kıtlık” ve Osmanlı ile bağlantılı.

İrlanda halkının yaşadığı bu trajik olay karşısında dönemin Osmanlı padişahı Sultan Abdülmecid, İrlanda’ya 10.000 sterlin yardım taahhüdünde bulunmuştu. Ancak İngiltere Kraliçesi Victoria, bizzat kendi topraklarındaki bu felakete sadece 2.000 sterlin yardımda bulunduğu için İstanbul’daki İngiliz elçisi aracılığı ile rakamın düşürülmesi talebinde bulundu. Bunun üzerine padişahın yardımı 1.000 sterline düşürülmekle birlikte üç gemi, tahıl yüklü halde yola çıkarıldı. Gemilerin boşaltılmasına İngiliz yetkililerin izin vermemesi üzerine yardım ekibi, gemileri gizlice kuzeydeki Drogheda limanına boşalttı.

İrlandalıların Sultan Abdülmecid’e 1847′de gönderdiği mektupta şu ifadeler yer alıyor:

“Majesteleri Osmanlı Padişahı Sultan Abdülmecid Han’a Allah Majestelerinden Razı Olsun

Aşağıda imzaları bulunan biz İrlanda Asilzâdeleri, Beyefendileri ve Sâkinleri, Majesteleri tarafından acı çeken kederli İrlanda halkına gösterilen cömert hayırseverlik ve alâkaya en derin minnetlerimizi saygıyla takdim eder ve onlar adına Majesteleri tarafından İrlanda halkının ihtiyaçlarını karşılamak ve acısını dindirmek üzere cömertçe yapılan bin sterlinlik bağış için teşekkürlerimizi arz ederiz. … Majestelerinin bu zor durumdaki insanların yardım talebine verdiği mertçe cevap büyük Avrupa devletlerine kıymetli bir örnek olmuştur.

1995′te, Osmanlı gemicilerinin Drogheda’da kaldıkları rivayet edilen eski belediye başkanlığı binasına Osmanlı’nın yaptığı yardımın hatırasına bir şükran plaketi asıldı.

*Padişah Abdülmecid'e bazı kaynaklarda I.Abdülmecid de denir. Bunun sebebi 1922'de halife seçilen şahsın adının da Abdülmecid olmasıdır. Dolayısıyla halife seçilene II.Abdülmecid denmiştir. Yalnız II.Abdülmecid padişah değil, halifedir. Bu husus iyi çözülmelidir.Saltanat 1922'de,Hilafet 1924'de kaldırılmıştır.

Kaynaklar:

İrlandalılar ‘Büyüt Kıtlık’ı Anıyor,” Zaman Gzt., 16 Mayıs 2010;

İrlanda Büyük Açılğı Hatırladı, “Taraf Gzt., 17 Mayıs 2010.

Samet Altıntaş, “Abdülmecid’in İrlanda halkına yaptığı yardım ‘efsane’ değilmiş,” Zaman Gzt. 10 Mart 2012.

Hilmi Kemal